Μελίνα Μερκούρη

Η Μελίνα Μερκούρη (Μαρία Αμαλία Μερκούρη) (Αθήνα, 18 Οκτωβρίου 1920 – Νέα Υόρκη, 6 Μαρτίου 1994) ήταν ελληνίδα ηθοποιός και πολιτικός. Καταγόταν από σπουδαία οικογένεια πολιτικών. Μεγάλη ηθοποιός βραβευμένη με διεθνή βραβεία και παγκόσμιας ακτινοβολίας προσωπικότητα διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ από το 1981-1989 και 1993-1994. Ο παππούς της, Σπυρίδων Μερκούρης, είχε διατελέσει δήμαρχος Αθηναίων.

Το Σεπτέμβρη του 1938 γίνεται δεκτή στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Το χειμώνα του 39 παντρεύεται το Παναγή Χαροκόπο. Πρωτοεμφανίζεται στη θεατρική σκηνή το 1944 στο Θέατρο Βρετάνια με το θίασο του Γιώργου Παππά και Αντώνη Γιαννίδη, με το έργο του Αλέξη Σολομού “Το μονοπάτι της Λευτεριάς” και ακολουθεί το έργο του Laszlo Bus-Fekete “H κόμισσα και ο καμαριέρης”. Ακολουθούν: 1945-1946 “Μις Μπα”, “Θα σε παντρευτώ Τέρας”, “Το Πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα”, “Πωλείται Κέφι”, “Η Μπόρα Πέρασε”, “Επικίνδυνη Στροφή”, “Ο Άνθρωπος και τα Όπλα”, “Φαύλος Κύκλος”, “Της Νύχτας τα Καμώματα”, “Ένας Φίλος θα ‘ρθει απόψε” 1946 “Τρισεύγενη”, “Ανατολικά του Σουέζ”, “Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ”, “Δεν θα τα πάρεις μαζί σου”, 1947 “Άνθρωπος και Υπεράνθρωπος”, “Γαμήλιο Εμβατήριο”, “Ο Βασιλικός”, “Το τραγούδι της Κούνιας”, 1949 “Λεωφορείον ο Πόθος” που αποτέλεσε μια από τις παραστάσεις σταθμούς στην καριέρα της ( παράσταση για την οποία γράφτηκε το τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι “Χάρτινο το Φεγγαράκι”) καθώς το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν για τους ηθοποιούς του Εθνικού ήταν “απαγορευμένο”, “Το μικρό Καλύβι”,”Το χαμόγελο της Τζοκόντας”,”Ο Θάνατος του Εμποράκου”, “Bolero”, 1950 “Άννα Δουκάτσα”, “Η Άννα των Χιλίων Ημερών”, 1951 “Το Επάγγελμα της Κυρίας Ουόρεν”, “Η Μεγάλη Παρένθεση”.

Από το 1951 αρχίζει να πρωταγωνιστεί παράλληλα και στην Γαλλική θεατρική σκηνή, όπου έγινε μούσα ενός από τους μεγαλύτερους θεατρικούς συγγραφείς Μαρσέλ Ασάρ. Συνεχίζει την παράλληλη πορεία της και στις δύο σκηνές. Την αθηναϊκή και την παριζιάνικη σκηνή. Το 1960 παίζει με το θέατρο Τέχνης το “Γλυκό Πουλί της Νιότης” με το πρωτοεμφανιζόμενο τότε Γιάννη Φέρτη. Επόμενος σημαντικός σταθμός στην θεατρική της καριέρα είναι το “Illya Darling” που ανεβάζει, μετά από περιοδεία της με αυτό το έργο στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο Broadway στην Αμερική με τεράστια επιτυχία και προπουλημένα εισιτήρια για όλες τις παραστάσεις. Το έργο είναι η θεατρική διασκευή του κινηματογραφικού έργου “Never on Sunday” που της είχε χαρίσει παγκόσμια αναγνώριση. Κατά τα έτη 1967-1974, τα χρόνια της δικτατορίας, έπαιξε μόνο την Λυσιστράτη το 1972.

Το 1975 και ενώ έχει επιστρέψει στην Ελλάδα, ανεβάζει στο θέατρο Κάππα με τον Νίκο Κούρκουλο την “Όπερα της πεντάρας”, το 1976 την “Μήδεια” με το Κ.Θ.Β.Ε., ενώ το 1978 το “Συντροφιά με το Μπρεχτ” από το Ελληνικό θέατρο του Μάνου Κατράκη, παράσταση για την οποία γράφτηκε από το Θάνο Μικρούτσικο το “Άννα μην κλαις” για να τραγουδηθεί από τη Μελίνα Μερκούρη και τον Γιάννη Κούτρα. Τέλος το 1980 ξανανέβασε το “Γλυκό πουλί της Νιότης” με τον Γιάννη Φέρτη και έκλεισε ουσιαστικά την θεατρική της καριέρα με το “Ορέστεια” στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου από το Θέατρο Τέχνης. Το 1992 κάνει μια τελευταία, έκτακτη, εμφάνιση στην όπερα Πυλάδης, σε βιντεοσκοπημένη σκηνή, στο ρόλο της Κλυταιμνήστρας, που παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Αρκετά σημαντική ήταν και η πορεία της στον κινηματογράφο. Της χάρισε αρκετά βραβεία με κορυφαίο το βραβείο πρώτης γυναικείας ερμηνείας του Φεστιβάλ των Καννών και επίσης μία υποψηφιότητα για Όσκαρ γιά το Ποτέ την Κυριακή (Never on Sunday) το οποίο έχασε απ’την Ελίζαμπεθ Τέιλορ το 1960.

Το κινηματογραφικό της ντεμπούτο έγινε με ένα θεατρικό έργο που είχε γραφτεί από τον Ιάκωβο Καμπανέλλη ειδικά για τη Μελίνα Μερκούρη, το “Στέλλα με τα κόκκινα γάντια”, που στην ταινία είχε τον τίτλο “Στέλλα” (1955). Η ταινία αυτή ήταν η μόνη που έκανε η Μελίνα Μερκούρη με ελληνική παραγωγή.

 

περισσότερα