Χίος
Από την Porta Maggiore ως τα μεσαιωνικά μαστιχοχώρια, το Πάσχα στη Χίο έχει αρώματα απ’ τα γιασεμιά και τα σπαρτολούλουδα ανάκατα με τη μυρωδιά του πασχαλινού μοσχολίβανου και του θειαφιού απ’ τις ρουκέτες του Βροντάδου.
Οι δύο εκκλησίες στέκονται η μια απέναντι στην άλλη. Ανάμεσά τους μια απόσταση 400 μέτρων. Ο Άγιος Μάρκος και η Παναγιά η Ερυθιανή είναι η εμπόλεμη ζώνη του Βροντάδου από την τουρκοκρατία ακόμα. Ξεκίνησε, λένε, από τα παιδιά που έπαιζαν πετροπόλεμο με σφεντόνες και εξελίχθηκε σε “πόλεμο” με κανονάκια που έφερναν οι ναυτικοί από παροπλισμένα πλοία. Ακόμα και η Τούρκοι φοβήθηκαν ότι αυτός ο πόλεμος μπορεί να εξελιχθεί σε εξέγερση, κατάσχεσαν τα κανόνια και τα μετέφεραν στο κάστρο. Οι ευρηματικοί όμως ενορίτες άρχισαν να κατασκευάζουν ρουκέτες, ένα έθιμο που συνεχίζεται ως σήμερα. Από το καλοκαίρι αρχίζουν οι ετοιμασίες, σχηματίζονται οι ομάδες και παίρνουν το όνομά τους. Όσο πλησιάζει το Πάσχα, οι Βρονταδούσοι όλων των ηλικιών βρίσκονται σε εγρήγορση. Μαζεύονται γύρω απ’ το καζάνι που σιγοβράζει και τ’ αρώματα της άνοιξης μπερδεύονται με την αψάδα του θειαφιού, που κάνει τα μάτια να δακρύζουν. Κόπος πολύς, ατέλειωτες ώρες δουλειάς, αλλά και μεράκι, κέφι, αγάπη. Εννιά η ώρα, βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, πέφτουν τα πρώτα συνθήματα. Λίγο πριν το “Χριστός ανέστη”, μια περίεργη ησυχία απλώνεται παντού. Οι αντίπαλοι ανασυντάσσουν τις δυνάμεις τους. Αμέσως μετά ακούγεται το σφύριγμα της πρώτης ρουκέτας που κατευθύνεται από τον Άγιο Μάρκο στην Παναγιά την Ερυθιανή. Οι Αγιομαρκούσοι ρουκετατζήδες στοχεύουν το ρολόι της Παναγιάς της Ερυθιανής ενώ οι Παναγούσοι ρουκατατζήδες βάζουν στόχο τον τρούλο και το Λιονταράκι (πάνω από την κεντρική πύλη) του Αγίου Μάρκου. Η νύχτα γίνεται μέρα. Εκατοντάδες ρουκέτες διασταυρώνονται δημιουργώντας ένα πύρινο ποτάμι που σκεπάζει τον ουρανό, ενώ πολεμικές ιαχές και χαρούμενες φωνές συμπληρώνουν το σκηνικό. Η Κυριακή του Πάσχα βρίσκει τους ρουκετατζήδες να ελέγχουν τις απώλειες στις “αντίπαλες” ενορίες και μετά τα απαραίτητα πειράγματα κλείνουν το ραντεβού για την επόμενη χρονιά. “Εμείς κι αν πολεμήσαμε κακία δεν θα μείνει, την άλλη μέρα της Λαμπρής εκλείσαμε ειρήνη”. Αυτός ο πόλεμος δεν έχει νικητές και ηττημένους.
5 πράγματα που πρέπει να κάνετε στη Χίο
1. Ανεβείτε με τους ντόπιους στην εκκλησία του Αγίου Μακαρίου στο βουνό Αίπος για να απολαύσετε το θέαμα του ρουκετοπόλεμου από ψηλά, πάνω από τα καπετανόσπιτα και τα περιβόλια του Βροντάδου.
2. Την Μεγάλη Παρασκευή παρακολουθήστε την ακολουθία του Επιταφίου στη Νέα Μονή, που έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO. Η ατμόσφαιρα είναι απόλυτα κατανυκτική.
3. Το Μεγάλο Σάββατο κατευθυνθείτε στα Μεστά, το πιο καλοδιατηρημένο από τα μεσαιωνικά χωριά 35 χιλιόμετρα από την πόλη, για να παρακολουθήσετε το έθιμο του καψίματος του Ιούδα, που σε αντίθεση πολλά μέρη της Ελλάδας, εκεί γίνεται το βράδυ της Ανάστασης. Από νωρίς οι νέοι του χωριού μαζεύουν ξύλα για τη δημιουργία του αναστάσιμου φανού, της τεράστιας φωτιάς που θα στηθεί στην πλατεία.
4. Ανήμερα του Αγίου Γεωργίου, παρακολουθήστε τη μεγάλη γιορτή που στήνεται στα Αυγώνυμα, στο μεσαιωνικό χωριό στο κέντρο του νησιού 16 χιλιόμετρα από την πόλη. Σύμφωνα με το έθιμο, η εικόνα του Αγίου ξεκινάει από την Αλίντα, το παλιό λιμάνι του χωριού, ενώ όποιος έχει τάξει στην εκκλησία λάδι ή ντόπιο προϊόν (όρος απαράβατος να μην είναι αγοραστό) κρατά για περισσότερη ώρα την εικόνα στα χέρια του. Όμως οι παρεξηγήσεις δεν έλειπαν και μετά την ουζοκατάνυξη, ένας καυγάς ήταν καθιερωμένος. Έτσι συνηθίζεται να λένε στα Αυγώνυμα “τ’ Άγιου Γιωργιού του καβγατζή”.
5. Προμηθευτείτε προϊόντα που παράγονται από μαστίχα, το σήμα κατατεθέν του νησιού που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο. Καραμέλες μαστίχας, υποβρύχιο, μαστιχοπάστελο, λουκούμια με γεύση ματίχα και μακεδονικός χαλβάς με μαστίχα είναι μόνο μερικά από τα νηστίσιμα καλούδια που θα βρείτε στο Mastiha Shop, το επίσημο κατάστημα της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου (Λεωφ. Αιγαίου 36, Χίος, τηλ. 22710 81600).
ΔΙΑΜΟΝΗ
Argentikon Luxury Suites Ένα παλιό, χιώτικο palazzo, πρώην κατοικία του Γενοβέζου, κυβερνήτη αρχιγερακάρη του μεσαίωνα ανακαινίστηκε πλήρως αλλά έμεινε πιστό στο παραδοσιακό χρώμα του: ψηλοί, πέτρινοι τοίχοι, αψιδωτές πόρτες, στοές με μαρμάρινους κίονες, αυλές στρωμένες με βότσαλα, ταβάνια με νωπογραφίες. Μέσα, το σχεδόν θεατρικό σκηνικό μιας άλλης εποχής, διαμορφωμένο με αυθεντικές αντίκες του 1550, που είτε βρίσκονταν στο αρχοντικό είτε αγοράστηκαν από τη Χίο και τη Βενετία (Κάμπος, τηλ.: 22710 33111, www.argentikon.gr).
Αρχοντικό Περλέας Το γενοβέζικο αρχοντικό ξεχωρίζει για τα ρομαντικά σιδερένια κρεβάτια του, αλλά και για τους πανέμορφους κήπους του με τριανταφυλλιές, χώτικα γιασεμιά και άφθονα οπωροφόρα. Στο εστιατόριο, η οικοδέσποινα μαγειρεύει αποκλειστικά με βιολογικές πρώτες ύλες από το περιβόλι του ξενώνα (οδός Βιτιάδου, Κάμπος, τηλ.: 22710-32217, 32962, www.perleas.gr).
ΦΑΓΗΤΟ
Χότζας Αν ρωτήσετε τους ντόπιους θα σας στείλουν ανεπιφύλακτα στην ταβέρνα που λειτουργεί για πάνω από έναν αιώνα. Η ίδια οικογένεια, εδώ και τέσσερις γενιές μαγειρεύει εξαιρετικά φαγητά που γίνονται το ιδανικό συνοδευτικό για το ουζάκι σας. Χταποδάκι κατσαρόλας, ψητό καλαμάρι, μελιτζάνες ιμαμ, κόκορας κοκκινιστός και μαστέλο στα κάρβουνα είναι μερικά από τα καλύτερα πιάτα του (Κονδύλη 3, Χίος, τηλ.: 22710 42787, από €10 το άτομο).
Κώστας Εδώ και δεκαετίες, το καφενείο-μεζεδοπωλείο του κυρίου Κώστα αποτελεί σταθερή αξία για απλά αλλά αυθεντικά πιάτα. Ο ίδιος και η γυναίκα του μαγειρεύουν ό,τι παράγουν οι ίδιοι όπως μυρωδάτα λουκάνικα, κοκόρια και χοιρινά. Θα τα γευτείτε στην κατσαρόλα ή μαστορικά ψημένα από το ίδιο στα κάρβουνα (Νεοχώρι, τηλ.: 22710 31063, από €10 το άτομο).
Μεσαίωνας Πιάστε τραπεζάκι έξω από το προαύλιο της εκκλησίας στην κεντρική πλατεία των Μεστών για να γευτείτε τα καλούδια που ετοιμάζει η Δέσποινα. Χιώτικοι μεζέδες, μαγειρευτά και ορεκτικά όπως κολοκυθοκεφτέδες, ντοματοκεφτέδες, κολλιοί μαγειρευτοί και ντόπια κρεατικά έχουν την τιμητική τους. Συνοδέψτε τα με το ντόπιο κρασί, το γλυκόπιοτο Μεστούτσικο (Μεστά, τηλ.: 22710 76050, από €10 το άτομο).
Φωτογραφία εξωφύλλου © Τμήμα Τουρισμού Περιφερειακής Ενότητας Χίου
Πηγή: touristikosodigos.com