η λίμνη Αχερουσία
Είναι κατά τη μυθολογία η χώρα του Άδη (το σημερινό Φανάρι). Πιάνει από το χωριό Χόικα μέχρι τη θάλασσα και από τη Χόικα μέχρι την Παραμυθιά (τα Ηλύσια πεδία – Λειμών των ασφοδέλων). Διασχίζεται από τον Αχέροντα ποταμό και τους παραποτάμους του Πυριφλεγέθοντα και Κωκυτό. Η Αχερουσία λίμνη δεν υπάρχει πια. Ο Άδης αρχηγός του κάτω κόσμου που εξουσίαζε τους νεκρούς, ταυτιζόταν με τον Πλούτωνα και μόνο μια φορά ανέβηκε στον πάνω κόσμο, για να αρπάξει την Περσεφόνη. Εδώ πίστευαν ότι υπάρχει μια από τις εισόδους για τον Άδη. Ο Χάρων έπαιρνε τον οβολό που έβαζαν στα χείλη του νεκρού οι συγγενείς και μετέφερε τις ψυχές από το πορθμείο του στην είσοδο του Άδη. Στο βάραθρο της Στύγας στεκόταν ο φύλακας Κέρβερος που ήταν τρικέφαλος σκύλος με ουρά λιονταριού που κατέληγε σε φίδι και τα μαλλιά του και το σώμα του ήταν γεμάτα φίδια (στα νομίσματα της Ελέας της Θεσπρωτίας βλέπουμε παραστάσεις του Κέρβερου). Οι ψυχές παρουσιάζονταν στο δικαστήριο του Άδη (Άδης, Μίνωας, Ροδάμανθος και Αιακός) που έκρινε τις πράξεις του νεκρού στη ζωή. Στην Οδύσσεια του Ομήρου, περιγράφεται η κάθοδος του Οδυσσέα στον κάτω κόσμο. Κατά τη μυθολογία στον Άδη κατέβηκαν και οι: Ορφέας, βασιλιάς της Θράκης για να φέρει πίσω τη γυναίκα του Ευρυδίκη, o Ηρακλής, ο Θησέας, κ.α. Ο Λουκιανός, σατυρικός συγγραφέας, στους «νεκρικούς διαλόγους» που έγραψε, περιγράφει παραστατικά τα της εισόδου των νεκρών στον Άδη. (Χάρων: Απόδος ω κατάρατε τα πορθμεία Νεκρός: Ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος…)
