Το αρχοντικό της οδού Παίδων στη Χαλκίδα

Αρχικά, είναι πιθανό να ανήκε σε κάποιο Τούρκο αξιωματούχο, αφού και σήμερα στη Χαλκίδα, είναι γνωστό σαν «Τούρκικο σπίτι». Ο Buchon κάνει αναφορά για το σπίτι του Γάλλου προξένου Τιές, που αποτελεί μέρος της οικοδομής στην οποία κατοικούσε ο πασάς του Νεγρεπόντου. Είναι η πρώτη κατοικία μετά τη γέφυρα του Ευρίπου και μετά το τείχος στο εσωτερικό της ακροπόλεως. Μια άλλη εκδοχή εξίσου πιθανή είναι εκείνη που αναφέρει ο Θ. Θεοχάρης πως το αρχοντικό της οδού Παίδων ήταν η έδρα του Βενετσιάνου Προβλεπτή. Όμως στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε το αρχοντικό να έχει κτισθεί πριν το 1470, πράγμα που αποκλείεται. Έτσι λοιπόν επικρατεί η αρχική σκέψη, ότι δηλαδή, το αρχοντικό ανήκε σε κάποιον Τούρκο και μάλιστα αξιωματούχο.

Το 1910 το σπίτι, μεταβιβάστηκε στην οικογένεια Καράκωστα. Έκτοτε έγινε διαδοχικά κατοικία, ξενοδοχείο και πάλι κατοικία. Λίγο μετά τον πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως Ορφανοτροφείο, όπου στέγαζε 220 παιδιά. Παλιότερα είχε χρησιμοποιηθεί σαν φυλακές και ακόμη παλιότερα λέγεται ότι έσφαζαν οι Τούρκοι τα παιδιά γι’ αυτό και η οδός ονομάστηκε Παίδων.

Χαρακτηριστική είναι η αρχιτεκτονική του σπιτιού, ένα πολύ όμορφο παράδειγμα είναι η εξώπορτα του σπιτιού. Η εξώπορτα είναι δίφυλλη, φτιαγμένη από χοντρές κατακόρυφες σανίδες που εξωτερικά καλύπτονται από οριζόντιες «τραβέρσες». Στο ένα φύλλο σώζονται ακόμη η σιδερένια σκαλιστή χειρολαβή και το σχετικά πρόσφατο σιδερένιο ρόπτρο σε σχήμα χεριού.

Κατεβαίνοντας τη μικρή πέτρινη σκάλα της αυλής συναντούμε τρεις υπόγειους χώρους -Χαμώι- που είναι τοποθετημένοι γραμμικά, ο ένας δίπλα στον άλλο.

Η δεύτερη σκάλα της αυλής είναι και αυτή πέτρινη. Φαρδύτερη από την προηγούμενη, σκεπάζει με τα επτά σκαλοπάτια της, μια στέρνα. Ανεβαίνοντας αυτή τη σκάλα φτάνουμε στο μετζοπάτωμα. Αμέσως μετά τη σκάλα υπάρχει ένα τετράγωνο, αρκετά ευρύχωρο, κεφαλόσκαλο, απ’ όπου αρχίζει δεύτερη σκάλα -ξύλινη- που οδηγεί στο ανώι. Ένας ευρύχωρος στεγασμένος χώρος, σαν ένα είδος «σκεπαστού», με τέσσερις οξύρυγχες καμάρες, είναι το μοναδικό σύνορο προς το μέρος της αυλής. Οι καμάρες είναι πολυτελείς τοξωτές κατασκευές και στηρίζονται σε αντίστοιχους κιονίσκους κυκλικής ή ορθογωνικής διατομής. Με τον τρόπο αυτό καμάρες και τοιχοποιίες στο χαμώι και στο μετζοπάτωμα, δημιουργούν ένα γερά δεμένο σύνολο όπου πάνω του στηρίζεται η ξύλινη κατασκευή του ορόφου. Στην απέναντι ακριβώς πλευρά του σκεπαστού υπάρχουν οι πόρτες επίσης τοξωτές που οδηγούν στα δωμάτια…

 

περισσότερα