Το Θεατρικό Μουσείο
Ιδρύθηκε το 1938 από την «Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων», όταν Πρόεδρός της ήταν ο συγγραφέας Θεόδωρος Συναδινός. Από τότε, Έφορος του ορίστηκε ο Ιστορικός του Νεοελληνικού Θεάτρου Γιάννης Σιδέρης, ο οποίος και αφιέρωσε τη ζωή του στη συγκέντρωση πλούσιου εκθεσιακού υλικού, καθώς και στην καταγραφή της Ιστορίας του Νεοελληνικού Θεάτρου. Σε διάστημα λίγων χρόνων, το Θεατρικό Μουσείο εξελίχθηκε σε πολυδύναμο «Κέντρο Μελέτης & Ερευνας του Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικό Μουσείο», έχοντας ένα σημαντικό αρχείο χειρογράφων, διαφόρων στοιχείων και πλούσια Βιβλιοθήκη για ό,τι αφορά το Θέατρο. Ενδεικτικό είναι πως όλοι οι θεατρολόγοι της χώρας μας και πολλοί μελετητές του Θεάτρου από ξένα κράτη προσφεύγουν σε αυτό για τις πραγματείες και τις διατριβές τους.
Από το 1976 το ΚΜΕΕΘ – ΘΜ μετατρέπεται σε αυτοτελές Ίδρυμα «Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου» (ΝΠΙΔ) και από το 1996 υιοθετείται από τη Γενική Συνέλευση των Μελών του η τωρινή επωνυμία του. Πρόεδρός του εκλέχτηκε ο μελετητής και κριτικός του θεάτρου Στάθης Σπηλιωτόπουλος, ο οποίος, αργότερα, ανακηρύχθηκε ομόφωνα Επίτιμος Πρόεδρος του Ιδρύματος. Εν συνεχεία, Πρόεδρος και Διευθυντής (από το 1976 ως τον θάνατό του, το 1998) υπήρξε ο θεατρικός συγγραφέας Μανόλης Κορρές. Τον διαδέχθηκαν ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Κωστής Λειβαδέας και ο συγγραφέας και σκηνοθέτης Κώστας Ασημακόπουλος. Πρόεδρος σήμερα του Δ. Σ. είναι ο μεταφραστής και κριτικός θεάτρου Κώστας Γεωργουσόπουλος.
Ο χώρος στο Πνευματικό Κέντρο της Αθήνας , όπου και στεγάζεται το Μουσείο και το Αρχείο, έχει ευγενώς παραχωρηθεί από τον Δήμο Αθηναίων. Η Θεατρική Βιβλιοθήκη, λόγω έξωσης από το Κτίριο Παλαμά και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, μεταφέρθηκε και στεγάζεται σε κτίριο επί της οδού Καραμανλάκη 7 στα Πατήσια.
Το αρχειακό υλικό του «Κέντρου Μελέτης και Ερευνας» περιλαμβάνει αυτή τη στιγμή πάνω από 60. 000 θεατρικά προγράμματα, γύρω στις 30. 000 φωτογραφίες από παραστάσεις, 2.000 βιντεογραφημένες παραστάσεις (από το 1985 μέχρι σήμερα, χειμερινών και θερινών θεατρικών περιόδων), 500 ηχογραφημένες παραστάσεις από το ραδιόφωνο, γύρω στις 5.000 αφίσες και 5.000 αρνητικά. Τα προγράμματα καλύπτουν τη χρονική περίοδο από το 1880 μέχρι τις μέρες μας. Το Αρχείο της Θεατρικής Βιβλιοθήκης περιλαμβάνει, χονδρικά, 30. 000 τόμους βιβλίων, από το ελληνικό και ξένο θέατρο, βιογραφίες, καθώς και πάρα πολλά τεύχη θεατρικών περιοδικών και κινηματογραφικών βιβλιογραφιών.
Το ΚΜΕΕΘ – ΘΜ έχει προσαρμοστεί στις τεχνολογικές εξελίξεις και λειτουργεί με ηλεκτρονικό σύστημα Μηχανογράφησης (από το 1991) παρέχοντας άμεσα πλήρη στοιχεία σε κάθε ερευνητή, προχωρώντας σε νέες καταχωρήσεις και με εισαγωγή πρόσφατων στοιχείων (παραστασιολογίου, βιογραφικών κ. ά.). Άλλη ουσιαστική δραστηριότητα του Κέντρου είναι η έκδοση (σε συνεργασία με τις Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ) της «Ιστορίας του Νέου Ελληνικού Θεάτρου» του Γιάννη Σιδέρη (έχουν ήδη κυκλοφορήσει ο Α΄ τόμος και από τον Β΄ τόμο τα μέρη Β1 και Β2).
Στους μουσειακούς χώρους οι επισκέπτες μπορούν να ξεναγηθούν στις αίθουσες των καμαρινιών του νεοελληνικού θεάτρου, στην αίθουσα αρχαίου δράματος (με ειδική προθήκη αφιερωμένη στις Δελφικές Εορτές), καθώς και την αίθουσα μουσικού θεάτρου (Επιθεώρησης, Οπερέττας κ. ά.). Το Θεατρικό Μουσείο επισκέπτονται καθημερινά εκατοντάδες μαθητές από όλη την Ελλάδα, πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα, καθώς και ξεναγήσεις στο χώρο από εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους. Τέλος, το ΚΜΕΕΘ – ΘΜ οργανώνει κάθε δύο χρόνια την εκδήλωση απονομής Θεατρικών Επάθλων (στο Θέατρο ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ – ΡΕΞ), σε σημαντικούς θεατρανθρώπους του ελληνικού θεατρικού στερεώματος: απονέμονται τα Βραβεία «ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ», «ΚΥΒΕΛΗ», «ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΒΕΑΚΗΣ», «ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ», «ΦΩΤΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ», «ΠΑΝΟΣ ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ», «ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ», «ΚΟΥΛΑ ΠΡΑΤΣΙΚΑ» και «ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ». Οι εκδηλώσεις αυτές, ειδικά τα τελευταία χρόνια, πραγματοποιούνται με την ευγενική συνεισφορά χορηγών (ΕΒΓΑ, Εκδόσεις ΜΙΛΗΤΟΣ, ΟΠΑΠ Α.Ε.).
