Το έθιμο του πηδήματος της φωτιάς στη Θάσο

Στις 31 Ιουλίου ανάβουν τρεις φωτιές σε κανονική απόσταση η μια από την άλλη και τις πηδούν μικροί και μεγάλοι λέγοντας:

“Αύγουστος, Παραύγουστος, με σύκα με σταφύλια και με του μυλωνά τα…..καρύδια”.

Αποχαιρετούν τον Ιούλιο και υποδέχονται τον Αύγουστο, ένα μήνα δημιουργίας, τόσο στη φύση όσο και στη ζωή. Παλιά, όμως, πηδούσαν τις φωτιές και φώναζαν:

“όξω ψύλλοι και κοριοί, μέσα η ρώγα η χρυσή”,
ή ” να πηδήξω μη με πιάσ’ η αρρώστια”
ή “αφήνω τον κακό χρόνο και πάω στον καλύτερο”.

Δηλαδή πίστευαν ότι με το πήδημα της φωτιάς γίνεται η κάθαρση με τη δύναμη της, και απαλλαγμένοι έτσι από κάθε κακό, μπαίνουν ακμαίοι και καθαροί στην καινούργια περίοδο που αρχίζει. Πίστευαν τον Αύγουστο ως καθαρτήριο μήνα που αρχίζει και η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου. Η συνήθεια του πηδήματος ης φωτιάς αποσκοπεί στην ανανέωση και την ενίσχυση της υγείας μας. Κατά την πίστη του λαού μας η φωτιά είναι δύναμη και ως δύναμη έχει σκοπό την κάθαρση, την υγεία, τη συντήρηση, την ανανέωση. Έτσι, από την παραμονή οι νοικοκυρές έπλεναν, σφουγγάριζαν, ξεσκόνιζαν και ασβέστωναν τις πλακόστρωτες αυλές. Την άλλη μέρα άναβαν τρεις φωτιές τον αριθμό, τρεις καψάλες, στα τρίστρατα και τις πηδούσαν, όπως και τώρα, τρεις φορές λέγοντας:
“Αύγουστος, Παράυγουστος με σύκα με καρύδια κτλ .
Μάλιστα παλιά, έψηναν μέσα στη φωτιά κι ένα σκόρδο, παίρνανε τις σκελίδες, τα λουβιά, και τις τρώγανε για να μην τους πιάνει πυρετός. Μετά άφηναν τις φωτιές να σβήσουν καλά, μάζευαν τη στάχτη και τη σκορπούσαν, την εκούκιζαν επάνω στις συκιές για να κρατούν τα σύκα και να μην τα ρίχνουν. Αυτό γινόταν την άλλη μέρα, δηλαδή την 1η Αυγούστου. Ο Αύγουστος, με τα σταφύλια, τα σύκα και τα πολλά οπωρικά, με το εισόδημα από την πώληση της πλούσιας συγκομιδής του θέρους, εκθειάζεται στις παροιμίες του λαού μας ως πλούσιος μήνας:

“Αύγουστε, καλέ μου μήνα να’ σουν δυο φορές το χρόνο”.

Επειδή, όμως, τρώμε πολλά λαχανικά και φρούτα, πολλές φορές γίνεται επικίνδυνος για την υγεία, γι’ αυτό και μια Βυζαντινή παροιμία λέει:

“περί της υγείας σου τον Αύγουστο ερώτα”.

Κανείς, δηλαδή, δεν είναι ασφαλής για την υγεία του, αν δεν περάσει απρόσβλητος από ασθένεια τον Αύγουστο. Πολλές φορές πάλι αρχίζει πρόωρα το ψύχος, γι’ αυτό λέμε:

“από Αύγουστο χειμώνα….”.

Η πρώτη Αυγούστου θεωρείται και η αρχή Νέας χρονικής περιόδου, γι’ αυτό και τον προϋπαντούν και τον καλωσορίζουν από την παραμονή.

 

περισσότερα